Tsjerkeblêd Burdaard - Wânswert - Jislum van oktober 2023

 

Meditatie

‘Als iemand van u honderd schapen heeft waarvan er één verloren is geraakt, laat hij dan niet de negenennegentig andere in de woestijn achter om naar het verdwaalde dier op zoek te gaan tot hij het gevonden heeft?’ (Lukas 15 vers 4)

Het beginsel van gelijkheid is voor ons mensen belangrijk. Gelijkheid betekent o.a. dat iedereen evenveel krijgt. Als je als gezin of familie met elkaar aan tafel zit, dan is vaak wel iemand die het eten verdeelt en daarbij oplet dat iedereen evenveel krijgt.
Ongelijkheid roept verontwaardiging op. Mensen kunnen heel heftig reageren als zij het idee hebben dat anderen meer krijgen dan zij. Niet alleen onder kinderen, ook onder volwassenen, tot in het bejaardenhuis toe, kan dit flinke discussies uitlokken. Moet iedereen altijd hetzelfde krijgen? In Lukas 15 vertelt Jezus een aantal verhalen. De aanleiding daarvoor is verontwaardiging onder de mensen. Er zijn mensen die vinden dat Jezus te veel aandacht geeft aan tollenaren en zondaren en te weinig aan keurige gelovige mensen. Jezus behandelt mensen niet gelijk! De één krijgt meer dan de ander! Daarover wordt gemopperd en gemord.

Jezus vertelt in reactie daarop een drietal verhalen. Over het verloren schaap, de verloren drachme en de verloren zoon. In het verhaal over het verloren schaap staat een opmerkelijk zin. Namelijk dat de eigenaar van de schapen de grote kudde van 99 schapen achterlaat om vervolgens het ene verloren schaap te gaan zoeken. Eén schaap krijgt extra aandacht, 99 schapen moeten maar blijven waar ze zijn. Die 99 krijgen even geen aandacht. Vanuit het beginsel van gelijkheid is dat onbegrijpelijk. Want alle schapen zijn toch hetzelfde waard? Neem dan die 99 andere mee op de zoektocht! Vanuit economisch beginsel is dit ook onbegrijpelijk, zelfs onverantwoordelijk. Want je gaat toch niet 99 schapen verwaarlozen om één schaap te redden?
Deze manier van handelen is alleen maar te begrijpen vanuit Jezus zelf en vanuit Zijn missie. Jezus zoekt wat verloren is. Jezus geeft extra aandacht aan mensen die dat nodig hebben. Jezus voelt daarbij urgentie. Jezus kan eenvoudigweg zijn tijd niet verdoen met keurige gelovige mensen. De mensen die gezond zijn hebben geen dokter nodig. De mensen die ziek zijn, die hebben een dokter nodig. Jezus wil er voor deze mensen zijn. En Hij wil hen niet langer laten wachten. Daarom eet Jezus met tollenaren en zondaren.

Kennen wij persoonlijk en in de kerk dit gevoel van urgentie? Dat we extra aandacht geven aan mensen die dat nodig hebben? Op diaconaal gebied zit dit volgens mij wel goed. Er wordt ontzettend veel gedaan voor mensen die het financieel moeilijk hebben. Denk aan de voedselbanken, de deelkastjes, het steunen van goede doelen. Maar er zijn nog meer groepen te noemen die wel extra aandacht kunnen gebruiken. Ik bedoel dan ook meer dan financiële aandacht. De zondaren en tollenaren van onze tijd. Wie kijkt er om naar mensen aan de rand van de samenleving? Welk woord heeft de kerk voor geslaagde zakenmensen van wie het vermogen groeit en groeit? Ook jongeren kunnen wel wat extra prioriteit krijgen. Want het valt in onze tijd niet mee voor jongeren om hun plek te vinden en iets op te bouwen voor henzelf. Veel ouders hebben daar zorgen over.

De drang naar gelijkheid kan ons verlammen. Ik merk in de kerk de neiging om alles evenredig te willen verdelen. Iedereen krijgt dezelfde portie aandacht en dezelfde portie liturgie. Maar is dat wel de juiste weg? Moeten wij het niet aandurven om te kijken naar wie extra aandacht nodig hebben. Moeten wij het niet wagen om de 99 schapen in de woestijn achter te laten?

Laat de 99 schapen maar even waar ze zijn. Kijk eens bewust een andere kant op. Is er onder ons een missionaire bewogenheid om mensen te bereiken met het evangelie van Jezus? Voelen we de urgentie om het evangelie te delen? Gaan wij naar de jongeren en hun ouders toe? Op dit gebied ligt er een taak voor ons persoonlijk en voor de gemeente.

Uiteindelijk de missie van Jezus ertoe dat mensen gevonden, gezien en gedragen worden. Deze missie van Jezus loopt door tot op de dag van vandaag. 
                                                                                                          Ds. Bert Timmer




De gebedsgroep komt op vrijdag 6 oktober bij elkaar bij Nelie Kroodsma, Iedyk. We beginnen om 20.00 uur. Een ieder is van harte welkom.


 

Pieter Knijff, Pastoraal werker

Hij maakt deel uit van de 'Werkgroep Kerken en landbouw Fryslân' en is gespecialiseerd in landbouwpastoraat.
 

Landbouwpastoraat: over het belang van aandacht voor agrariërs Dankdag 1 november

Landbouwpastoraat is geestelijke verzorging aan hen die werkzaam zijn in de agrarische sector. Wat is daar zo specifiek aan? Welke aandacht vraagt het van de Protestantse gemeente? En wat doe je als ambtsdragers?
 

Ontwikkelingen

Landbouwpastoraat kent een lange voorgeschiedenis. Ooit was de kerk en de landbouw nauw met elkaar verbonden. Maar met de opkomst van de christelijke standsorganisaties eind 19e eeuw raakten de boeren uit het beeld. Inmiddels zijn de standsorganisaties opgeheven of veralgemeniseerd en vallen de agrariërs weer terug op de kerkelijke gemeenschap als het gaat om geestelijke hulp, pastoraat en meningsvorming. In de jaren ‘70 van de vorige eeuw kende vrijwel iedere kerkelijke provincie een werkgroep 'Kerken en landbouw' die de actuele thema’s onder aandacht brachten. Inmiddels zijn die vrijwel verdwenen. Hoewel het aantal agrariërs flink is teruggenomen, van 230.000 na de Tweede Wereldoorlog tot nu ongeveer 70.000, is de aandacht voor agrariërs eerder toegenomen. Boeren liggen vandaag onder het vergrootglas. Begrijpelijk, want ze gaan over de veiligheid van onze voeding, beheren ons landschap en leveren een belangrijke bijdrage aan ons milieu. Daarnaast maken we ons als burgers er ook zorgen over, het raakt ons leefgedrag. Vrijwel in iedere kerkelijke gemeente wordt nagedacht over duurzaamheid. Het probleem waar we met de landbouw in terecht zijn gekomen laat zich kort samenvatten met het woord 'globalisering' dat is het proces waar wereldwijd zo goedkoop mogelijk grondstoffen en landbouwproducten worden ingekocht, vervolgens zo goedkoop mogelijk worden verwerkt en daarna worden aangeboden onder de noemer van merkproduct. De Nederlandse landbouw heeft hierop gereageerd door zich te richten op concurrentie, efficiëntie en economie. Om dit te realiseren werden bedrijver groter, specialistischer en intensiever.
Inmiddels zijn we erachter gekomen dat globalisering ook negatieve effecten kent. Ik noem verlies van biodiversiteit, milieuvervuiling en uitputting van de bodem. Het lijkt erop dat de landbouwers voor deze negatieve gevolgen verantwoordelijk worden gehouden, terwijl het de burger is die juist dit proces kan beïnvloeden door leef-, koop- en stemgedrag.
  

Het contact met de agrariërs

De zorg voor agrariërs en de landbouw verdelen we in twee aandachtsgebieden, namelijk specifiek pastoraat en bewustwording in de gemeente. Pastoraat is de aandacht die de agrariërs krijgen van de kerkelijke gemeente. Dit kan zijn de aandacht die ze krijgen in de eredienst in de gebeden, prediking en de keuze van de liederen. Dit kan zijn de aandacht die het krijgt in het pastoraat: een bezoek, een kaartje of het organiseren van een bijeenkomst specifiek voor de doelgroep en dit kan ook zijn de aandacht die wordt gegeven op bijzondere momenten als het agrarisch bedrijf getroffen is door extreme weersomstandigheden, rampen of ziekten.
Daarnaast kan de gemeente bezig zijn met bewustwording. Is er een verband tussen geloof en leefgedrag? Wat doen we als burgers hiermee? Welke normen en waarden die te maken hebben met landbouw zijn in de Bijbel terug te vinden? Belangrijk hierbij is dat we niet wijzen naar de agrariërs, maar dat we als gemeente breed een proces ingaan waarin we ons heroriënteren. Daarna kunnen we zien hoe dit kan uitwerken op specifieke agrarische bedrijven.

 

De specifieke kenmerken

Agrariërs zijn ondernemers, ze moeten winst maken om te kunnen consumeren, reserveren en investeren. Kenmerk van een ondernemer is dat hij visie nodig heeft om op een langere termijn beslissingen te kunnen nemen. Belangrijkste doel van de agrarische ondernemer is continuïteit. Hij/ zij wil het bedrijf graag doorgeven aan de volgende generatie. Dat is namelijk ook de reden dat hij/ zij zelf boer of tuinder is geworden. Je kunt in Nederland vrijwel niet een agrarisch bedrijf opstarten als je het niet van de familie kunt overnemen.
De agrarische ondernemer werkt met levende have en is afhankelijk van weersomstandigheden, ziekten bij vee en gewas en het welzijn van zijn dieren, bedrijf of grond. Het is ook een wijze van leven, waarbij een balans moet worden gezocht tussen zakelijke begrippen en de liefde voor het bedrijf, gezin en dieren of gewas.
 
Als er spanningen zijn, zijn die vrijwel altijd verbonden met het gezin, de relatie, de gezondheid van de ondernemer zelf en de prestaties op het bedrijf. Agrarische ondernemers denken problemen vaak op te lossen door harder te gaan werken, minder sociale contacten aan te gaan en vooral geen hulp te vragen.
En voor de kerkelijke gemeente geldt dat de agrariër op verschillende wijze verbonden kan zijn met de gemeente: als lid, als ambtsdrager en als pachter van de grond, die in het bezit is van de gemeente.  

 

De kerkelijke gemeente

Bewust leven is een belangrijk thema binnen de gemeente. God richt zich op heel de schepping. Met de komst van de nieuwe hemel en aarde mogen alle schepselen erbij zijn. Daarnaast spreekt de Bijbel ook over de huidige zorg voor alle schepselen. De mens mag dan wel heersen, maar dat is in verbondenheid met- en in liefde voor- alles wat God met liefde heeft gemaakt. De mens als rentmeester van Gods schepping.
Het is belangrijk om samen te ontdekken hoe het anders moet en kan. Hoe Bijbelse waarden concreet kunnen leiden tot verandering. Ik ben er mij van bewust dat dit bewustwordingsproces heel actueel is. Dat is goed, maar is volgens mij ook te eenzijdig als we geen aandacht durven te schenken aan hen die nu werkzaam zijn in de agrarische sector. Er wordt hard gewerkt, het zijn eerlijke mensen en ze hebben veel liefde voor hun dieren en gewas. Dat moet volgens mij wel aandacht krijgen. Hun zorgen zijn ook onze zorgen en dat geldt eveneens voor hun verlangens. 
 
Wat kan je doen?
Aandacht geven aan de landbouw en de agrariërs op bid- en dankdagen Biddag & Dankdag, juist dan is het goed om ook eens te kijken naar actuele thema’s die er dan spelen. Het organiseren van een thema-avond, leerhuis of cursus waar nagedacht wordt over het bewuste leven. Mogelijk ook verbonden met wat de Bijbel ons leert. Zie ook https://www.michanederland.nl/stikstof/.
Een bezoek van de ambtsdrager aan het agrarische bedrijf. Ga vooral het bedrijf zelf bekijken met de ondernemer(s) en wees je bewust van je eigen denkbeelden. Ga eens met de gemeenteleden op bezoek bij een agrarisch bedrijf, door bijvoorbeeld daar een viering te organiseren of combineer het met een wandeltocht.
In tijden van crisis aandacht schenken aan de zorgen bijvoorbeeld bij: varkenspest, mond-en-klauwzeer, vogelgriep of de gevolgen van de coronacrisis in de tuinbouw.




Uit de gemeente

Yn memoriam Foeke Kingma (4 febrewaris 1970 - 31 augustus 2023)

Op tongersdei 31 augustus ferstoar tige ûnferwacht Foeke Kingma yn de âldens fan 53 jier en op woansdei 6 septimber is hy nei syn lêste rêstplak brocht op it hôf oan de Stiennendaamsterdyk. Foarôfgeand oan syn te hôf bringen kamen gâns minsken nei It Spektrum, yn’t foarste plak om de neisten fan Foeke te kondolearen en om úting te jaan oan harren meilibjen mar dêrneist kamen al dizze minsken persoanlik ek om te ûnderstreekjen wat Foeke foar harren betsjutten hat. Syn ferstjerren kaam sa ûnferwacht en rôp sa’n protte gefoelens op, gefoelens fan fertriet, fan gemis en fan ûnmacht. Dat Foeke it net maklik hie en wraksele mei mentale spannings dy’t hieltiid swierder waarden, dat is yn de tsjinst fan ôfskie beneamd en ek is ûnder wurden brocht dat dy sitewaasje ek o sa dreech wie foar syn allerneisten. Mar neist dy gefoelens fan machteleasens is yn de ôfskietsjinst ek ûnderstreke dat der tagelyk ek oan in protte dingen mei tankberens werom tocht wurde mei. En ek is yn de tsjinst ûnder wurden brocht dat Foeke yn syn libben ek genietsje koe fan moaie en goede dingen. Yn de ôfskietsjinst wie op it skerm, tidens de oertinking, dy moaie foto te sjen dy’t ek op de roukaart stie en dy foto, makke yn it park by Stania-State, sei yn wêzen in hiele protte. Foeke, heal yn it skaad by in beam en tagelyk heal yn it sinneljocht mei in laits op syn gesicht en genietsjend. Dizze foto, mei skaad en ljocht, fette eins hiel treffend gear wa’t Foeke wie en wat by syn libben hearde, in libben mei skaad mar ek mei ljocht! Sa mei it oantinken oan Foeke meigean mei syn allerneisten en mei alle minsken dy’t him sa misse sille. Ja, yn dat ferbân binne de wurden bliuwend fan it gedicht dat neamd waard yn de tsjinst en dy wurden binne:

Je schuilt nog altijd tegen ons aan,
ook al ben je gegaan.
Je bent nog altijd dichtbij,
ook al ben je ver weg.
Je bent nog altijd deel van ons,
ook al ben je niet meer.
Je bent nog altijd voelbaar,
ook al ben je niet meer tastbaar.
En je zult altijd dichtbij ons zijn.

Sa, yn dit witten is Foeke betocht yn de tsjinst fan ôfskie en by it oantinken oan him is der muzyk belústere, geastlike muzyk en muzyk útsocht troch syn neisten, muzyk wêrfan men wist dat Foeke hjirfan hâlde. Mar ek ha wy yn it byinoar wêzen socht nei wurden fan bemoediging en fan treast fanút it leauwen. Wy ha lêzen út Romeinen 8 en de treastrike wurden heard oer it foargoed feilich wêzen yn Gods leafde en yn dy leafde meie wy Foeke no opnommen witte, sûnder pine en spannings. Geborgen bij God, geborgen in Zijn hand! Lit dat witten meigean mei syn allerneisten mar ek mei alle oaren dy’t ferbûn wiene en ferbûn bliuwe mei it libben fan Foeke. En lit it sa wêze dat de yn de tsjinst lêzen wurden fan it gedicht ’Belofte’ bliuwend ta steun en stipe wêze sille. En lit it ek sa wêze dat dy wurden ferwizend nei Gods trou, bliuwend meigean sille, no en altiten.

“Foar dy sil Ik der wêze
Yn freugde en fertriet.
Foar dy sil Ik der wêze
Yn goed’ en drege tiid
Foar dy sil Ik der wêze
Oerdei mar ek by nacht.
Do meist der wis fan wêze
Ik hâld oer dy de wacht”

    Teun R.A Simonides




Yn memoriam Geertje Tolsma-Talsma (7 april 1926 - 5 septimber 2023)

Tiisdei 5 septimber ferstoar yn de âldens fan 97 jier Geertje Tolsma-Talsma en op moandei 11 septimber wie de tanktsjinst foar har libben yn de Wânswerter tsjerke en neist dizze tsjerke is hja dêrnei te hôf brocht. Geertje Talsma waard berne op Bartlehiem en besocht de kristlike skoalle yn Wânswert oan de Streek en letter, nei har trouwen yn 1946 mei Simen Tolsma, waard Wânswert har wenstee. Mei Wânswert fielde hja har o sa ferbûn en dêr hat se wênje mocht oant har allerlêste dei ta. Har krêften giene al in skoft efterút mar troch goede thússoarch en de leafdefolle ynset fan har allerneisten koe se oan de ein ta yn har eigen hûs oan de Goslingawei bliuwe. Mei leafde om har hinne kaam har libbensein en mocht se har oerjaan yn Gods hân. Yn har libben wie it leauwensfertrouwen har fundamint en dat is yn de tsjinst ek ûnderstreke troch bibelgedielten en lieten dy’t har o sa nei oan it hert leinen. Yn oktober 1946 krigen Geartsje en Simen as troutekst mei Spreuken 10: 22a mei de wurden: “De zegen des Heren, die maakt rijk”. Dat witten is mei har meigien op har libbenswei en dat witten wie har fêstichheid oan de ein ta en fanút dat witten besocht se, salang as se koe, trou de tsjerketsjinsten yn har wenplak. It leauwen hat har ek droegen en ta steun west yn swiere libbensomstannichheden. Hiel yngripend wie it sa ûnferwachte stjerren fan har Simen dy’t ferstoar wylst er it Wânswerter korps dirigearde op Skiermuontseach yn 1981. Doe hat se de wurden fan Psalm 84 mear as ea nedich hâwn dat de Heare ús skyld is en ús skûle. En dy wurden hat se ek wer o sa nedich hâwn doe’t sa koartlyn har skoansoan Eelze ferstoar. Yn it weromsjen op har libben is yn de tsjinst ek beneamd hoe’t Geartsje Tolsma der yn har libben altiten folop west hat foar har allerneisten en foar alle oaren dy’t sy moete op har libbenswei. Se wie o sa gastfrij en hâlde fan goede kontakten mei de minsken om har hinne. Foar gâns minsken dy’t har kinnen ha sil it frjemd wêze dat se no net mear oan de Goslingawei 6 wennet, mar it oantinken oan har yn grutte tankberens sil bliuwend wêze. Yn grutte tank oan har werom tinke en beneame hoe grut har plak wie by har bern, beppesizzers en oerbeppesizzers en ek by in protte oaren, ja sa mei it oantinken oan har wêze. En weromsjend op har libben moat boppeal grutte tank oan de Ivige útsprutsen wurde: Tank Hear foar alles wat Jo yn Geartsje Tolsma-Talsma jûn ha. En lit it sa wêze dat yn alle gemis yn’t bysûnder de allerneisten, de bern, de beppe- en oerbeppesizzers harren droegen witte troch de wurden van de dichteres Co’t Hart dy’t de segen fan in leave mem (en dat jildt ek foar in leave beppe en oerbeppe!) sa ûnder wurden brocht:

Ik heb mijn moeder niet verloren,
daarvoor gaf zij mij veel te veel.
Zij was en blijft Voor mij een zegen,
waarvan het spoor steeds verder gaat

Ja litte dizze wurden bliuwend mei de allerneisten meigean. En lit fanút grutte tank rike herinnerings dield wurde troch elkenien dy’t ferbûn wie mei Geartsje Tolsma-Talsma.

   Teun R.A. Simonides



 

Verslag van de kerkenraadsvergadering op woensdag 13 september 2023

 

1. Welkom en opening door ds. G. Timmer

Omdat er geen nieuwe voorzitter is gevonden, zal ds. Timmer deze taak voor vanavond op zich nemen. Iedereen wordt van harte welkom geheten op deze eerste vergadering in het nieuwe seizoen. Drie gemeenteleden worden genoemd en herdacht; ze zullen worden gemist in onze gemeente en in onze dorpen. Ieder op zijn/haar eigen manier. Bij de opening wordt Psalm 127:1 gelezen:
             Als de Heer het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers;
             Als de Heer de stad niet bewaakt, vergeefs doet de wachter zijn ronde
N.a.v. deze tekst leest ds. Timmer een meditatie van paus Benedictus. Een moeilijk stukje met als strekking: Wij denken vaak dat wij de kerk moeten maken, dat wij de kerk vorm moeten geven. Maar het is de kunst om ruimte te maken voor Gods werk.
Daarbij bouwen wij op de beloftes die God doet. Hierna volgt een gebed.

 

2. Preses/voorzitter hoe in te vullen de komende tijd

Er zijn dit moment 3 opties: ds. Timmer zal de vergaderingen voorzitten, voorzitterschap per toerbeurt, nieuwe voorzitter zoeken.
Afgesproken wordt om de kerkenraadsvergaderingen per toerbeurt voor te zitten. Tevens moeten we nog op zoek gaan naar een nieuwe voorzitter.

 

3. Naar aanleiding notulen 28 juni 2023

Instellingscommissie Foswert bestaat nog wel; heeft te maken met de identiteit van de zorginstelling.
 

4. Evaluatie afgelopen- en vooruitblik komende kerkdiensten

De vraag ‘hoe avondmaal vieren - met kleine bekers of de grote’ komt weer ter sprake. De meningen zijn verdeeld. Diaconie/kerkenraad bezint en zal daarna beslissen.
 

5. Vacatures in de directe omgeving

Ds. Timmer geeft aan dat er bij buurgemeenten best veel vacatures zijn door predikanten die zijn vertrokken of binnenkort nog zullen ontstaan vanwege emeritaat van enkele dominees.
 

6. Bedankje naar T.R.A. Simonides brengen

P. Kingma regelt een bedankje voor T.R.A. Simonides vanwege de waarneming tijdens de vakantie van ds. G. Timmer.
 

7. Hoe gebouwen inzetten voor diensten

Er wordt gebrainstormd over hoe we de gebouwen gaan inzetten in de toekomst. Dit punt zullen we aan de orde laten komen tijdens de gemeenteavond die zal worden gehouden op woensdag 22 november in op ‘e Hichte.
 

8. Rapportages

Jeugdwerk: Er zullen 2 clubs worden opgestart (groep 5/6 en 7/8). Geleid door ds. Timmer met steeds wisselende ouder.
Tienerkerk: de voorkeur van de jeugd lijkt uit te gaan naar een avond in de week.
Geleid door ds. Timmer en Sandra Tacoma.
Belevingskerk: 7 data voor 2024 zijn vastgesteld.
Ouderlingen: Er zijn op dit moment 12 bezoekdames/heren die gezamenlijk 44 gemeenteleden bezoeken.

 

9. Sluiting

T. Folkertsma-Dijkstra besluit de vergadering met het voorlezen van het lied: ‘Heer raak mij aan met uw adem’.


 

Bericht van het college van kerkrentmeesters

 

Abonnement Tsjerkeblêd

Bij degenen die het Tsjerkeblêd automatisch betalen zal het bedrag van het abonnement begin november worden afgeschreven. Het abonnement voor het Tsjerkeblêd bedraagt € 12,00 per jaar. (Voor de postabonnementen komt daar nog € 22,22 aan portokosten bij.) In oktober krijgen degenen die het Tsjerkeblêd niet automatisch betalen een brief om het abonnementsgeld via de bank over te maken.
 

Vaste vrijwillige bijdrage

Het begin van het winterseizoen is misschien een goed moment om bij te controleren of u bij bent met het overmaken van uw vaste bijdrage.
Graag het bedrag overmaken op bankrekening NL27 RABO 03672.00.538 t.n.v. Prot. Gem. Burdaard-Wânswert-Jislum.

 

Collectebonnen

Omdat we steeds meer met onze betaalpas betalen wordt het muntgeld steeds minder gebruikt. Het alternatief voor muntgeld in de collecten in onze kerkdiensten is de collectebon. De collectebonnen zijn verkrijgbaar in vellen van 20 x € 0,50 voor € 10, vellen van 20 x € 1 voor € 20 en vellen van 20 x € 2 voor € 40. U kunt ze betalen op rekeningnummer NL27 RABO 03672.00.538 t.n.v. Prot. Gem. Burdaard-WânswertJislum, met vermelding welke collectebonnen u wenst. Daarna kunt u ze afhalen bij G. Talsma, Eewal 53. Vervolgens kunt u de collectebon(nen) in de zondagse collecten doen. De waarde van de bon telt dan mee in die collecte.

    ===============================================================



 
terug