Kerkblad
Logo_Tsjerkebled.png)
Mei 2025 38e jaarg.-nr.5 Tsjerkeblêd foar de tsjerklike gemeenten Burdaard - Wânswert - Jislum
Meditatie
“Men moet God meer gehoorzaam zijn dan mensen” (Handelingen 5 : 29)
In Dokkum herinneren een bronzen drieluik in de Grote Kerk en een stolperstein voor de vroegere pastorie op de Fetze, aan een predikant die ook wel voorging in diensten bij de Protestantenbond van de vrijzinnig hervormden hier in Burdaard. Dat was dominee Josef Wilhelm Bernard Cohen, een zeer sociaal bewogen voorganger. Hij werd geboren in 1904, had een joodse achtergrond, studeerde theologie in Utrecht en begon in 1930 als jong predikant in Wapserveen. In die plaats zette hij zich, in de crisistijd van de dertiger jaren met name in voor mensen in armoede. In 1935 werd hij voorganger in de Grote Kerk in Dokkum. In zijn preken was hij zeer maatschappelijk betrokken en liet hij zich duidelijk uit over misstanden in de samenleving.
Mede daarom werd hij door de bezetter vanaf 1940 in de gaten gehouden en zijn joodse komaf speelde daarbij ook een rol. Na een preek in juni 1941 werd hij gearresteerd. Die preek die bewaard is gebleven, had als thema: “Macht tegenover macht’ en daarin zei ds. Cohen: “Wat kunnen mensen doen? Geweldig veel. Ze kunnen je brodeloos maken; je gezin stukslaan; ze kunnen je aangeven, in de gevangenis zetten, martelen en doden. Ze kunnen de aarde vervullen met bloed en met tranen”…..Maar vervolgens zei hij in diezelfde preek, verwijzend naar woorden uit de Hebreeënbrief en Handelingen: “ Wat kunnen de mensen doen aan de gelovige, die uit de opstanding leeft,- dat is uit die hogere onzichtbare werkelijkheid?
Het geloof is de vaste grond der dingen die men hoopt, een bewijs der zaken die men niet ziet….” Aan deze geloofszekerheid heeft Cohen vastgehouden, ook toen hij werd afgevoerd naar Dachau. In de gevangenschap daar probeerde hij er ook nog voor anderen te zijn en een medegevangene vertelde later het volgende indringende en ontroerende voorbeeld daarvan. Aan een jonge hongerige medegevangene gaf hij op diens verjaardag zijn kuchrantsoen met daarbij de woorden; “Kerel ben je jarig dan moet je iets cadeau hebben”. Dit geven van zijn eten aan die gevangene staat ook afgebeeld op dat drieluik in de Grote Kerk van Dokkum.
In mei 1942 werd ds. Cohen om het leven gebracht. Over zijn dood stond later in het boek ‘Het verzet der Hervormde Kerk’: "Een bijzonder mens is in hem heengegaan, die in zijn naam, zijn gestalte, zijn bewogenheid een herinnering aan Israël voortdroeg. Een kinderlijk hart, een bewogen gemoed, een getrouw getuige van Christus, die hij op hem eigen wijze diende en predikte.” In dat in memoriam werden ook de slotwoorden geciteerd van Cohens laatste preek in Dokkum: “Die in Christus gelooft heeft het eeuwige leven. Als ze mij om de waarheid , om mijn geloof in Christus doodmaken ben ik immers bij Jezus in de hemel”. Net als ds.Rienk Kuipers liet ook zijn leeftijdsgenoot ds.Josef Cohen in Dokkum een weduwe met jonge kinderen achter.
Teun R.A. Simonides
Erediensten
De diensten in de Tsjerke oan ’e Ie zijn via de livestream te volgen op www.kerkomroep.nl.De diensten in de Tsjerke op ’e Terp zijn alleen te beluisteren,
en dit is ook via www.kerkomroep.nl en dan zoeken op Burdaard.
Fan de redaksjetafel
It tsjerklik jier duorret diskear in moanne langer, omreden it lêste, Pinksterfeest yn de oare moanne falt, yn dizze moanne de Himelfeartbetinking. Hjirby in gedicht fan 25 jier ferlyn. Yn dit nûmer positive lûden by Burdaard. De klassis dûmny hat ek wer wat nijs, alhoewol it ûnder oaren, ek noch twa jier duorje moat, foardat dat wat wurde kin. Soks skriuwen kinne wy no net folle mei.Minsken fan ‘e wei Nieuwsbrief van de classis Jaargang 2025 Nummer 3
‘Er is niets nieuws onder de zon.
Wanneer men van iets zegt: ‘Kijk, iets nieuws’, dan is het altijd iets dat er sinds lang vervlogen tijden is geweest.’ (Prediker 1:9-10 NBV’21)
Kijk, iets nieuws!
De lente is de tijd om iets nieuws te beginnen, dat op zich is niet nieuw. De bomen worden groen, de vogels bouwen een nest en mensen voelen vlinders in hun buik. Daar horen ook nieuwe initiatieven voor de kerk bij, en daar geef ik u bij dezen graag een hele rij van mee.
Nieuwe ideeën voor het jeugdwerk
Om te beginnen is er op donderdagavond 8 mei in Heerenveen een inspiratieavond voor het jeugdwerk. Onze eigen werkgroep heeft samen met Roetz (het oude YMCA) een mooi programma samengesteld rond het thema ‘Impactmakers’. Na een gezamenlijke maaltijd en een korte opening gaan we aan de slag in twee workshoprondes, waarbij je kunt kiezen uit: (1) “Help, deelnemers, en nu?” over de groep en hoe je je programma erop afstemt; (2) “Kinderen mij een zorg; verontrustende signalen bij kinderen” over wat je ziet en wat je ermee kunt doen; (3) “Godly Play” over Bijbelverhalen en hoe je die verrassend dicht bij kinderen kunt brengen; (4) “Focus op pubers!” over die mooie leeftijd en die prachtige vragen; en (5) “Kliederkerk buiten” waarbij je ook echt naar buiten gaat om te zien wat je daar met kinderen kunt doen.We beginnen om 18.30 uur voor wie mee eet en om 19.15 uur voor wie alleen opening en workshops mee wil doen. Het adres is Trinitas, Coehoorn van Scheltingaweg 1, Heerenveen, op tien minuten loopafstand van het station. Wie meer wil weten of zich aan wil melden kan terecht bij Dorette van Houten (d.vanhouten@planet.nl). Of zoek op de website van Roetz Nederland op ‘Impactmakers’.
Nieuwe ideeën voor Groene Kerk
Groene Kerken Fryslân organiseert op zaterdag 10 mei samen met Solidair Friesland een de inspiratiedag ‘Groene Hoop doet Leven’, vol verhalen en nieuwe ideeën om thuis en de kerk nog wat groener te maken. Van 10.00 tot 15.30 uur is er een programma op Foarwei 45 in Kollumersweach. De toegang is gratis, informatie en aanmelden kan bij gkf@solidairfriesland.nl. Graag zelf een boterham meenemen voor de lunch. Drinken en soep worden geregeld.Nieuw mailadres van de classis
Het lijkt maar een kleinigheid, en toch is een mailadres vaak het begin van een verhelderend antwoord of een goed idee. Dat geldt zeker voor het adres van onze classis, waar onze scriba ervoor zorgt dat u of een goed antwoord of een goede doorverwijzing krijgt. Dat mailadres zit nu prettig vast aan onze website en luidt: scriba@classisfryslan.nl. Zeker voor de scribae van de gemeenten is dit een adres om ingelijst naast de PC te hangen.Nieuwe mogelijkheden voor kerkelijk werkers
Zoals u wellicht her en der hebt gelezen komen er nieuwe mogelijkheden voor kerkelijk werkers in onze kerk. Het duurt nog wel twee jaar voordat het aangenomen plan ook uitgewerkt en van kracht is, maar dan krijgen kerkelijk werkers en kerkelijk jeugdwerkers eindelijk de plek die hen toekomt. Maar dat geldt uiteraard alleen voor wie ook écht kerkelijk werker is: de controle hierop wordt scherper. Daarom nodigen we alle niet geregistreerde kerkelijk werkers, jeugd- en opbouwwerkers uit voor een avond waarop we de mogelijkheden verkennen om de zaak af te ronden. De avond is op 3 juni om 19.30 uur in de Oerdracht in Joure en aanmelden kan tot 19 mei bij scriba@classisfryslan.nl.Nieuwe voorzitter CCV
‘Visitatie’ vinden veel kerkmensen een eng woord. Je denkt erbij aan ‘ruzie’, ‘spanning’ en ‘losmaking’. Dat zijn inderdaad zaken waar visitatoren vaak mee te maken hebben, maar dan op dezelfde manier als de brandweer met ‘brand’ en de tandarts met ‘kiespijn’ te maken heeft. Daarom vallen brandweermannen, tandartsen en visitatoren ook vaak zo mee als je ze in het echt tegenkomt: ze zijn er om problemen te voorkomen en te verhelpen, niet om problemen te maken. Visitatoren zijn bemiddelaars. Daar waar een kerkenraad er even niet uitkomt met elkaar, proberen zij de zaak weer vlot te trekken. En deze ploeg bemiddelaars heeft sinds kort een nieuwe voorzitter: dr. Alco Meesters. Op zondag 11 mei wordt hij om 14.00 uur als predikant in algemene dienst aan onze classis verbonden in de kerk van Steggerda, waar hij ook gewoon gemeentepredikant blijft. U bent van harte uitgenodigd om deze dienst bij te wonen.Vertrekkend voorzitter ds. Idske van der Pol neemt afscheid in de vesper voorafgaand aan de classis op 22 mei. Ds. van der Pol is bij veel zaken in onze classis intensief betrokken geweest en heeft vooral ook haar ploeg bemiddelaars geleid en de nieuwelingen onder hen ingewerkt en opgeleid. De vesper begint om 19.15 uur in de Martinikerk, Breedeplaats 2 in Franeker. Ook het eerste deel van de classisvergadering zelf is de moeite waard om bij te blijven. Er is o.a. een presentatie van Godly Play, een mooie gelegenheid voor wie de inspiratiedag voor het jeugdwerk heeft gemist.
Nieuwe afspraken voor Veilige Kerk
Per 1 juli gaan de nieuwe regels voor ‘Veilige Kerk’ in. Daar zijn al heel wat mensen druk mee geweest. Op de website van de landelijke kerk staat een handig overzicht (zoek daar op ‘Veilige gemeente’). Vanuit de classis krijgen kerkenraden rond deze tijd een uitgebreide mail met nog wat puntjes op de ‘i’. Zo is er een lijst van tien vertrouwenspersonen voor wie de eigen gemeente er geen heeft. Op die manier moeten we een heel eind komen met elkaar.Nieuwe website Tsjerke en Media
Al jaren zendt Omrop Fryslân op zondag een kerkdienst van een gemeente in onze provincie uit. De werkgroep die dit verzorgde is nu de Stichting Tsjerke en Media. Behalve op TV zijn de diensten ook terug te kijken op de website (tsjerke.media). Houdt die vooral ook in de gaten: ergens in de komende maanden wordt die helemaal vernieuwd!Kijk, iets nieuws!
Zou Prediker van deze nieuwtjes ook zeggen: ‘Het is iets dat er sinds lang vervlogen tijden is geweest?’ Waarschijnlijk wel. ‘Mijn beppe deed dat al met flanelplaten’. ‘Met de postduif kan het ook’. ‘Die nieuwe voorzitter wordt vanzelf oud.’ ‘Vroeger had je ook al oefenaars op de kansel.’ En: ‘Mijn grootouders leefden al sober en groen, die konden meer niet eens betalen!’ Tja, dat is waar. En toch zoeken we steeds weer iets nieuws om aan elkaar te vertellen, misschien wel omdat het echt Nieuwe bijna niet in woorden te vatten is. Met Pasen proberen we er van te zingen en gaat het als een lichtend vuurtje de kerk door: ‘Hij leeft!’ We fluisteren het meer dan dat we het zeggen, zo moeilijk is het te bevatten: ‘Hij is opgestaan! God blijft zijn schepping trouw!’ En weer heeft Prediker gelijk: ook dit was al zo sinds oude tijden. Maar juist dat geeft moed voor de onze. De Heer die ooit met het project aarde begon, die laat dat ondanks alles toch niet los. Het grootste nieuws is dat God nog steeds dezelfde is! Dat al ons nieuws daar iets van weerkaatsen mag.
Met hartelijke groet, ds. Riemer Praamsma, uw classispredikant
“Uw koninkrijk kome”
Terwijl de kerk over de hele wereld twee belangrijke gebeurtenissen viert, namelijk Pasen en Pinksteren, gaat de tijd ertussen vaak verloren. De gebedsbeweging ‘Uw Koninkrijk Kome’ helpt ons hierbij stil te staan. En levert wat op. De tijd tussen Pasen en Pinksteren wordt gezien als een tijd van voorbereiding op de komst van de heilige Geest. Voor de Vroege Kerk was het een periode om na te denken over de enorme omvang van de taak die de Heer had gegeven. Het verslag van Lucas in het bijbelboek Handelingen over deze periode is buitengewoon interessant, niet alleen omdat het ons vertelt hoe christenen dit 2000 jaar geleden deden, maar ook omdat het de agenda bepaalt als het gaat om onze invulling van deze tijd van het kerkelijk jaar.Een tijd van vragen
Op de dag van de Hemelvaart vragen de apostelen aan Jezus of dit het moment is waarop het koninkrijk voor Israël hersteld zal worden (Handelingen 1:6). Het plan van de Opgestane Heer was dat de apostelen zijn getuigen voor de wereld zouden zijn bij het verspreiden van het Goede Nieuws over zijn dood en opstanding. Zelf dachten ze in eerste instantie nog veel kleinschaliger, namelijk aan de Messias die zou komen om het Joodse volk te redden. De vragen die ze Hem vóór zijn hemelvaart stelden, waren niets vergeleken met wat er door hun gedachten ging nadat Hij naar de hemel was opgenomen. Ze kijken naar de lucht, volkomen perplex en onzeker over wat ze nu moeten doen. (zie verder PKN)De nieuwe scriba van de PKN
Dr. C.M.A. (Kees) van Ekris (1972) wordt per 1 juli de nieuwe scriba van de Protestantse Kerk in Nederland. De generale synode stemde op donderdag 10 april in met zijn benoeming. De scriba van de Protestantse Kerk is lid van het dagelijks bestuur (moderamen) van de generale synode en geeft mede leiding aan de kerk. Volgens preses Trijnie Bouw is Van Ekris een aanstekelijke theoloog, met hart voor de kerk, voor de samenleving en de individuele mens: “Zijn spreken en optreden daagt je uit, inspireert en zorgt voor beweging. Vanuit zijn geloof is gemeenschap en gemeenschapsvorming een gave en een opdracht.”Ambtsdragers
Op zondag 25 mei a.s. nemen we in de eredienst afscheid van een aantal kerkenraadsleden. We danken hen voor hun inzet en betrokkenheid. De dienst wordt geleid door onze consulent, ds. E. van der Veer uit Ferwert.Met blijdschap kunnen we ook melden dat in deze dienst een aantal gemeenteleden bevestigd zal worden in het ambt. Hun bereidheid om deze taak op zich te nemen geeft hoop voor de toekomst van onze gemeente.
Wij nodigen u van harte uit om deze dienst bij te wonen, mee te leven en mee te bidden - voor hen die afscheid nemen en voor hen die een nieuwe taak op zich nemen.
De kerkenraad
Tsjerketsjinst yn 'e feesttinte
Yn Burdaard, it is tradysje sa ûnder seil
Hearden fan it Peaskebarren doe in detail
Nei oanlieding fan dy reis nei Emmaus ta
twa mannen dy’t it lege grêf doe fûn ha
en samar doe rûnen se dêr mei harren trijen
dat koenen sy net samar foarelkoar krije.
is it allegearre wier as soe it in spul wêze
Yn û.o. Lukas 23 de werklikheid mar lêze
De preek krige stipe fan it guozzenboerd
By 1 begjinne, ús libbenspaad foar hjoed
Ien fan ’e bern kaam doe foar de mikrefoan
En sei harren wurkwize hjiryn op de tafel oan
It oargel wie ynruile foar moai blaasmuzyk
By it sjongen dat wurdearre waard troch it publyk
De kofjetafel stie woldiedich foar allen klear
dêrefter de betsjinners yn dizze feestlike sfear
moai waar, in tige slagge, mei ‘mekoarren wêze
dat koest nei ôfrin op alle gesichten wol lêze.
Utnûging tanktsjinst
Leave gemeenteleden, freonen en bekenden,Mei bliidskip en tankberens wolle wy jim útnûgje foar in spesjale tanktsjinst ta gelegenheid fan ús 30-jierrich houlik. Yn dizze tsjinst wolle wy God tankje foar Syn trou, leafde en seine, dy’t wy de ôfrûne 30 jier ûnderfine mochten. Dûmny Timmer sil dizze tsjinst liede. Eltsenien is fan herte wolkom!
10 maaie 2025
19.00 oere
Tsjerke oan ‘e Ie, Burdaard
Pieter en Wiebrig Reitsma en bern.
